 |
Er zijn maar weinig gerechten zo typisch Nederlands als een stamppot. |
Boerenkool met worst is recent uitgeroepen tot het nationale gerecht van Nederland. Maar wist je dat wij Nederlanders niet de uitvinders van stamppot zijn? Waar komen stamppotten dan wel vandaan? Zijn ze eigenlijk wel gezond?
Twee manieren van stamppotten makenEr zijn twee manieren om een stamppot te maken. De ene is door aardappels en groenten apart te koken en dit op het laatst samen te voegen en te stampen. Bij de andere methode wordt het gemaakt in één pan. De aardappels en groenten worden samen in water gekookt en vervolgens fijngestampt.
Is stamppot gezond?Gekookte aardappels zijn volgens wetenschappers zeer verzadigend. Ook bevatten aardappels vele nutriënten zoals vezels, kalium, B-vitamines en zelfs een beetje vitamine C (1). Gekookte aardappels bestaan voor bijna 80% uit water en bevatten minder dan 19 kcal per 100 gram aan energie.
Het zijn dus vooral de gefrituurde aardappels die een hogere dooreetfactor hebben en veel energie leveren, want deze variant bevat tien keer zoveel calorieën in vergelijking met de gekookte aardappel.
Typische Nederlandse wintergroentes zoals boerenkool, andijvie, spinazie, wortelen en uien zijn stuk voor stuk extreem gezond. Alleen over zuurkool is er discussie, omdat een portie zuurkool 3 gram zout levert, wat de helft is van wat voedingsinstanties wereldwijd als dagelijks maximum aanraden (2).
In vergelijking met sommige soorten fastfood of bewerkt industrievoedsel valt dit overigens mee. Bovendien zal het kalium in de aardappels het natrium uit het zout deels compenseren. Zuurkool is, in tegenstelling tot fastfood, rijk aan zeer veel nutriënten die de gezondheid ten goede kunnen komen (3).
Er zijn koks die zuurkool in een vergiet afspoelen om het zoutgehalte te verlagen (4), maar dit gaat wel ten koste van de smaak. Verstandiger is dan ook om bij angst voor zout een alternatief te zoeken voor de spekjes, want die zijn pas echt zout.
Vaak worden stamppotten voorzien van een klontje roomboter, dat in deze hoeveelheid een gezonde aanvulling is op je dieet vanwege onder meer de vele in vet oplosbare vitamines.
Hoe gezond een stamppot is, heb je deels zelf in de hand.
Zorg ervoor dat de groenten de overhand hebben en wees selectief met vlees. Het grootste risico op een ongezonde stamppot ligt bij vette en zoute worsten vol e-nummers.
Kies liever voor een zelfgemaakte gehaktbal, want dan weet je wat erin gaat. Je kunt ook voor plantaardige opties gaan, zoals bijvoorbeeld tempé.
VleeschStamppotten werden vroeger vrijwel altijd voorzien van vlees. Zo bevatte hutspot meestal klapstuk of spek. Later is men ook overgeschakeld op rookworsten bij het avondeten.
Hoe meer vet aan het vlees, hoe beter.
Vroeger werd er extra veel roomboter door het gerecht verwerkt en vaak werd er ook nog een ‘kuiltje’ gemaakt om vetrijke jus toe te voegen voor extra calorieën. Men werkte vroeger veel op het land en de centrale verwarming bestond toen nog niet. Men moest zichzelf warmhouden en van energie voorzien, waardoor aardappels met veel vet erg populair waren.
Cadeautje: gratis aHealthylife stamppot E-bookZoals eerder vermeld bestaan we inmiddels ruim 10 jaar. Om dit nog eens extra te vieren hebben we besloten om ons nieuwe E-book met stamppotrecepten t.w.v. € 12,95 gratis beschikbaar te stellen! Dit E-book bevat 15 stamppotrecepten met een twist! Zo maak je je stamppotten niet alleen lekkerder, maar ook nog gezonder!
Wat dacht je van een pompoenstamppot? Of een pastinaakstamppot met tijm? Zuurkool niet lekker? Dat verandert met ons zuurkoolrecept op basis van zoete aardappel!
Klik hier om het E-book te downloaden.
Juglen Zwaan
