 |
Cholesterol is een begrip dat vaak wordt genoemd, maar wellicht niet altijd volledig wordt begrepen. |
Eén ding is zeker: het is belangrijk om je cholesterol op een gezond niveau te houden. Maar hoe weet je of jouw cholesterolniveau in orde is? Wat zijn de tekenen van een verhoogd cholesterolgehalte? En is het mogelijk om dit zelf te meten?
Wat is cholesterol?
Laten we beginnen met de basis. Cholesterol is een vetachtige stof die in het lichaam voorkomt en een essentiële rol speelt in verschillende lichamelijke processen. Het wordt zowel door het lichaam geproduceerd als aangetroffen in bepaalde voedingsmiddelen.
Cholesterol is noodzakelijk voor een goede lichaamsfunctie, maar het principe 'hoe meer, hoe beter' geldt hier niet. Zoals met veel dingen in het leven, is overmatig cholesterol in het lichaam ongezond.
Wat zijn de symptomen en oorzaken van een te hoog cholesterol?
Een verhoogd cholesterolgehalte, bekend als hypercholesterolemie, toont vaak geen onmiddellijke symptomen. Het kan daarom handig zijn om regelmatig je cholesterol te controleren, omdat het zich ongemerkt in de bloedvaten kan ophopen en plaquevorming kan veroorzaken.
Deze plaque vernauwt en blokkeert de (slag)aders, wat het risico op hartziekten en beroertes vergroot. Helaas treden de meeste symptomen meestal pas op als er al schade is aangericht. Enkele veelvoorkomende tekenen zijn:
• Pijn op de borst
• Kortademigheid
• Vermoeidheid
• Pijn of zwakte in de benen
Een hoog cholesterolgehalte kan verschillende oorzaken hebben, zoals pech met je genen of een niet zo'n gezonde leefstijl, zoals roken, te veel drinken en een dieet vol vet eten.
Waar moet je op letten bij het meten van je cholesterol?
Een cholesterolmeting, uitgevoerd via de huisarts of zelftest, vereist meestal een klein bloedmonster, verkregen via een vingerprik of laboratoriumafname. Dit monster wordt geanalyseerd om totaal cholesterol, HDL, LDL en triglyceriden te meten. Resultaten zijn doorgaans beschikbaar binnen ongeveer drie dagen.
Ook bij een zelftest wordt meestal een klein bloedmonster afgenomen, vaak via een vingerprik of een bloedafname in een laboratorium. Het bloedmonster wordt door een apparaat of in het laboratorium geanalyseerd om de verschillende soorten cholesterol te meten. De belangrijkste metingen zijn:
- Totaal cholesterol (TC) omvat zowel het HDL- als het LDL-cholesterol.
- HDL-cholesterol (high-density lipoprotein) staat bekend als 'goed' cholesterol, omdat het helpt om overtollig cholesterol uit de bloedvaten te verwijderen.
- LDL-cholesterol (low-density lipoprotein) staat bekend als 'slecht' cholesterol, omdat een hoog gehalte aan LDL-cholesterol kan bijdragen aan de ophoping van plaque in de bloedvaten.
- Triglyceriden zijn vetten in het bloed die ook een rol spelen bij het risico op hart- en vaatziekten.
De resultaten van de test worden weergegeven in milligram per deciliter (mg/dL) of millimol per liter (mmol/L), afhankelijk van het gebruikte meeteenheid. De Nederlandse Hartstichting gaat voornamelijk uit van mmol/L.
Het is belangrijk op te merken dat cholesterolwaarden samen met andere gezondheidsfactoren, zoals leeftijd, geslacht en familiegeschiedenis, moeten worden beoordeeld. Over het algemeen gelden de volgende richtlijnen.
• Normaal: lager dan 5 mmol/L.
• Verhoogd: tussen de 5 en 8 mmol/L.
• Sterk verhoogd: boven de 8 mmol/L.
• Hoger dan 60 mg/dL (1,55 mmol/L) is goed.
• Minder dan 40 mg/dL (1,04 mmol/L) bij mannen of 50 mg/dL (1,29 mmol/L) bij vrouwen wordt als een risicofactor beschouwd.
• Normaal: minder dan 3 mmol/L.
• Verhoogd: boven de 3 mmol/L.
• Bij mensen met (een hoog risico op) hart- en vaatziekten is de streefwaarde 2,6 of zelfs 1,8 mmol/L.
• Normaal: minder dan 2 mmol/L.
• Verhoogd: boven de 2 mmol/L.
Het is altijd aan te raden om langs de huisarts te gaan voor een cholesterolmeting. Wil je toch zelf aan de slag? Bestel er niet zomaar een online, maar let op het type meting, de nauwkeurigheid van de meting, het gebruiksgemak, de prijs en eventuele extra functies.
Wat zijn de 3 beste cholesterolmeters?-
Swiss Point of Care -Swiss Point of Care - Mission 3-IN-1Mission 3-IN-1 - Een zeer nauwkeurige cholesteroltest met groot meetbereik. Met slechts één teststrip kun je al je cholesterolwaarden meten, inclusief totaal cholesterol, HDL, LDL, triglyceriden en cholesterolratio. Het is eenvoudig in gebruik en geeft resultaten in minder dan 1 minuut. Je koopt eenmalig de meter en daarna kun je steeds teststrips bijbestellen.
-
Homed-IQ - Deze test meet het totale cholesterol-, LDL-, HDL- en triglyceridengehalte. De vingerpriktest is eenvoudig thuis af te nemen, maar wordt vervolgens geanalyseerd door een gecertificeerd laboratorium. Je ontvangt de digitale resultaten binnen enkele weken. Deze test is snel, betrouwbaar en zonder tussenkomst van een huisarts.
-
Wellion Luna Trio 3-IN-1 - De Wellion Luna Trio multifunctionele glucosemeter stelt je in staat om 3 verschillende waarden te meten: glucose, totaal cholesterol (TC) en urinezuur. De resultaten zijn eenvoudig afleesbaar op het ruime scherm. Bovendien beschikt de meter over een handige uitschietknop om de teststrip na de meting veilig en hygiënisch te verwijderen.
Het is slim om af en toe je cholesterolgehalte te checken, vooral als je wat risicofactoren hebt, zoals overgewicht, diabetes of hartproblemen in de familie. Vraag je huisarts hoe vaak je dit moet doen.
Meestal wordt aangeraden om vanaf je twintigste elke 4 tot 6 jaar je cholesterol te laten prikken. Is er inderdaad een verhoogd cholesterol vastgesteld, dan word je meestal frequenter gecontroleerd, bijvoorbeeld jaarlijks via een speciaal hart- en vaatziektenspreekuur.